Dünyanın en korkunç deneyleri - 1

Dünyada insanlar üzerinde uygulanmış en ilginç ve bir o kadar da tehlikeli ve korkunç deneyleri listeledik.

Stanford Hapishanesi Deneyi

Stanford Hapishanesinde 1971 yılında gerçekleştirilen deney, tutsak olmanın ve tutsak etmenin, mahkumlar ve cezaevi yetkilileri üzerindeki davranışsal etkilerini incelemek amacıyla başlatıldı. Psikolog Philip Zimbardo ve ekibi tarafından yapılan deneyde bir grup denek mahkum, diğerleri ise gardiyan rolüne büründüler.

Deneyin başlamasından kısa süre sonra korkunç etkiler görülmeye başlandı. Hem mahkum rolündeki hem de gardiyan rolündeki denekler rollerine kısa sürede uyum sağladılar. Gardiyan rolündeki denekler, bunun bir deney olduğunu bildikleri halde denek mahkumlara karşı sadist davranış eğilimlerinde bulunmaya başladılar. Mahkumların da ciddi derecede travmalar yaşamaları sonucunda önce iki mahkum zorunlu olarak deneyden çıkarıldı. Sonunda Zimbardo, gittikçe korkunç bir hal alan deneyini erken bitirmek zorunda kaldı.

Canavar Çalışması

1939 yılında Wendell Johnson ve Mary Tudor tarafından yapılan deney, 22 çocuk üzerinde yapılan bir kekemelik deneyiydi. İçlerinden 10 tanesi kekeme olan toplam 22 çocuk, her grupta 5 kekeme denek bulunmak koşuluyla rastgele iki gruba ayrıldılar. Gruplardan birindeki çocuklara deneyin başından itibaren, çok iyi ve akıcı bir şekilde konuştukları telkin edildi. Diğer gruptaki çocuklara ise çok kötü konuştukları, bunu aşmak için bir yol bulmaları gerektiği aksi taktirde ise hiç konuşmamaları gerektiği vurgulandı.

Deneyi korkunç veya zararlı yapan, uygulanış biçimi değil sonuçları oldu. İlk gruptaki kekeme çocuklar olumlu konuşma terapisi ile bu sorunu aşıp akıcı bir şekilde konuşmaya başladılar. Ancak olumsuz terapi uygulanan gruptaki çocuklarda, deneyin ilk günlerinden itibaren konuşma bozuklukları ve çekingen davranışlar görüldü. Hatta bu gruptaki normal konuşan çocuklar dahi ya hiç konuşmadılar ya da kekeleyerek konuşmaya başladılar. Olumsu terapi uygulanan çocuklar yıllar sonra bile konuşma bozukluğu ve psikolojik sorunlar yaşadılar. Bu korkunç deney uzun süre gizli tutulmasına rağmen sonunda ortaya çıktı ve çok büyük tepki çekti.

MK-Ultra Projesi

Aslında hedefledikleri ve sonuçlarıyla ayrı bir yazı konusu olacak bir projedir. İlerleyen zamanlarda sitemizde MK-Ultra Projesi ile ilgili daha geniş kapsamlı bir yazı yer alacak. Ancak kısaca bahsetmek gerekirse MK-Ultra Projesi, CIA tarafından yürütülmüş bir zihin kontrolü projesiydi. Bu projeyle CIA, LSD denen uyuşturucu madde, hipnoz, taciz gibi yöntemlerle deneklerden bilgi alınmasını ve onları yönlendirebilmeyi amaçlamıştı.

1953-1973 yılları arasında yapılan deneylerde önce maddi ve sosyal sorunlar yaşayan bireyler, tehditler ile denek olarak kullanıldı. Deneklere uygulanan aşırı dozdaki uyuşturucu maddeler ile deneyin korkunç amaçlarına yönelik sonuçlar alınmaya çalışıldı. Deneklerin binlercesi akıl hastanelerine kaldırılırken onlarcası da deney sırasında hayatlarını kaybetti. Belgeler yakılarak yok edilse de deneyle ilgili tanık ifadeleri günümüzde konuşulmaya devam ediyor.

Birim 731

731. birim, Çin-Japon savaşı ve 2. Dünya Savaşı sırasında biyolojik ve kimyasal savaş yöntemleri araştırmaları yapılmış bir Japon araştırma merkezidir. Ancak hiç de masum araştırmalar yapılmadığını söyleyebiliriz. Çinli sivil ve asker esirler getirildikleri 731. Birim'de korkunç deneylere maruz kaldılar. Buraya getirilen esirler iç organlar hakkında bilgi edinmek için diri diri kesiliyor, silahların etkilerini test etme uğruna öldürülüyor, diri diri haşlanıyordu. Çevre halkı bu merkezden çok korkuyordu çünkü getirilen kişiler bir daha çıkamıyordu.

731. Birim'de yapılan deneyler yalnızca esirler üzerine yoğunlaşmamıştı. Bu korkunç araştırma merkezinde pirelere ve bitlere bulaşıcı hastalıklar enjekte etmek gibi tehlikeli deneyler de yapılıyordu. Bu şekilde uçaklarla düşman yerleşim birimlerine gönderilecek bu canlıların, bulaşıcı hastalıkları yayması planlanıyordu. Çin'de hastalık taşıyan pireler nedeniyle binlerce insan hayatını kaybederken, 731. Birim içerisinde deneyler yoluyla öldürülen esir sayısı bilinmiyor. Bu korkunç deneyler silsilesi 2. Dünya Savaşı'nda Japon yenilgisinin yaklaştığı anlaşıldığında sonlandırıldı ve deliller imha edildi.

Yazımızın devamı niteliğindeki Küçük Albert Deneyi makalemizi de buradan okuyabilirsiniz:
Korkunç bir deney: Küçük Albert Deneyi

Süper dolunay nedir, ne zaman gerçekleşecek

21. yüzyılın en yakın ve en büyük dolunayına saatler kaldı. Peki süper ay veya süper dolunay nedir, ne zaman gerçekleşecek, saat kaçta izleyebileceğiz?

Süper ay nedir? Süper dolunay veya süper ay, Ay'ın Dünya'ya en çok yaklaştığı dönemlerde gerçekleşen bir doğa olayıdır. Eliptik yörüngesi nedeniyle zaman zaman Dünya'ya yaklaşan veya Dünya'dan uzaklaşan Ay, bazı dönemlerde o kadar yakınımıza geliyor ki her zaman gördüğümüzden çok daha büyük ve ışıltılı görüyoruz. İşte bugün, o dönemlerden biri. 14 Kasım 2016'da süper aya tanıklık edeceğiz.

Peki süper ay ne zaman görülecek? Süper ay ve süper dolunay dediğimiz doğa olayı aslında izlenmeye başladı bile. Dünyanın dönüş yönüne bağlı olarak farklı saatlerde izlenecek olan dolunay, 14 Kasım'ı 15 Kasım'a bağlayan gece Türkiye saatiyle 04:30'da izlenebilecek. Ay Dünya'ya en yakın konumuna 02:30'da ulaşacak ve bu saatten itibaren bu ışıltılı dev dolunayı gözleyebileceğiz. Elbette süper dolunayın izlenebilmesi için bulutsuz, açık bir hava gerekiyor.

Süper ayın bu yüzyılın en büyük dolunayı olacağı ve bir dahaki süper dolunayın ne zaman görüleceği NASA tarafından daha önce açıklanmıştı. Daha önce bu kadar büyük bir Ay görüntüsü 68 yıl önce gerçeklemişti. Sonraki süper dolunay için de 2034 yılına kadar beklememiz gerekecek. Bu yüzden doğa olayları meraklıları için önemli bir gün içerisinde bulunuyoruz. Dünya'ya arasındaki uzaklığı 356.000 kilometreye düşürecek Ay'ın mükemmel görüntüsü için 04:30'da gözler gökyüzünde olacak.

Kış lastikleri karlı yola nasıl tutunur, faydası var mıdır?

Kış yaklaşıyor ve dolayısıyla kar da... Pek çoğumuz karla kaplanmış yollarda aracımızla dans etmemek için kış lastikleri takıyoruz. Peki karlı havalarda bu lastikler nasıl oluyor da yola iyi bir şekilde tutunuyor? Daha şüpheci bir soru için; kış lastikleri gerçekten işe yarıyor mu? Kış lastikleri ne zaman takılacak? Bu soruların cevabını aradık.

Kış lastikleri karlı ve buzlu yollar için tasarlanmış olmanın yanı sıra soğuk havalar için de ideal lastiklerdir. Bu 3 faktör kış lastiklerini cazip kılmış ve pek çok ülkede belli mevsimlerde zorunlu hale getirmiştir. Türkiye'de ticari araçlar için 1 Aralık - 1 Nisan tarihleri arasında kış lastiği takma zorunluluğu vardır. Ancak yalnızca ticari araç sürücülerinin değil tüm sürücülerin kış lastikleri kullanması tavsiye ediliyor.

Kış lastiklerinin önemine gelelim. Yaz lastikleri karla kaplanmış bir yolda kısa süre ilerlese dahi tüm olukları karla dolacaktır. Bu da lastiklerin tüm dinamiğini anlamsız kılacak, sadece yuvarlak bir yüzeyle ilerlememize neden olacak. Ancak kış lastiklerinin üzerindeki olukların farklı doğrultuları ve derinlikleri sayesinde karla dolması daha zordur. Bu oluklar araç karlı bir yolda ilerlerken yoldaki karı sürükleyip atarak lastiğin yolla temasının kesilmemesini sağlar. Bu yol tutuşu için çok önemlidir.

Kış lastiklerinin sadece karlı yollar için yapılmadığını söylemiştik. Yazlık lastiklere oranla daha yumuşak hamurlardan yapılan kış lastikleri, düşük sıcaklıklarda da esnekliğini koruyabilir. Ancak yaz lastikleri sıcaklığın 10 derecenin altına düşmesinden itibaren sertleşmeye başlar ve daha düşük sıcaklıklarda yol tutuşu oldukça azalır. Kış lastiklerinin bu denli sertleşmesi için ise neredeyse -30 derecelik bir sıcaklık gerekir.

Yukarıda saydığımız sebeplerle, özellikle yoğun kar yağışının olduğu bölgelerde araç kullanan sürücülerin kış lastikleri fiyatlarına bakmaksızın bu lastikleri edinmesi gerekiyor. Şunu da eklemekte fayda var; öndeki iki lastik kış lastiği olsun gibi bir düşünce tamamen yersizdir. Bu özel bir mühendislik çabasıyla hazırlanan kış lastiklerinin tüm dinamiklerinin anlamsızlaşmasına neden olur ve sürücüye herhangi bir fayda sağlamaz. Kış lastiklerine yetmez ama evet diyerek karlı yollarda araç kullanmanızın her koşulda tehlikeli olduğunu hatırlatır, kazasız sürüşler dileriz.

Dünyanın en güzel 10 doğa harikası yeri

Yine bir "en" listesi. Pek çok listede olduğu gibi burada da dünyanın en güzel yerleri ifadesinin öznel olduğunu baştan belirtmeliyim. Bu listede (görece) dünyanın en güzel doğal harikalarını ve dünyanın en güzel yerlerinin fotoğraflarını bulabileceksiniz.

10. Pamukkale Travertenleri

Türkiye'nin de en güzel yerleri arasında bulunan Pamukkale travertenleri dünyaca ünlü bir harika. Pamukkale travertenleri kalsiyum hidrokarbonat içeren suyun havadaki oksijenle temas etmesi sonucu karbonatın çökelmesiyle oluşur. Travertenler hem ülkemiz hem de dünyamız için iyi korunabilmiş, insanlar tarafından deforme edilmemiş bir doğal harika olarak önem taşıyor.

9. Salar de Uyuni Gölü

Bolivya'da bulunan Salar de Uyuni Gölü dünyanın en büyük tuz göllerinden biridir. Aynı zamanda dünyanın en güzel doğl harikalarından da biridir. Uzaktan bakıldığında parlaklığıyla bir buz gölünü andıran gölün üzerinde yürürken de, bir buz gölünde yürüyor hissine kapılabilirsiniz. Ancak bu hissiyatı buz kütlesi değil sertleşmiş tuz kristalleri yaşatır. Bir ayna kadar iyi bir yansıtıcıdır.

8. Bryce Kanyonu

Bryce Kanyonu aslında bir kanyon olmasa da bu şekilde anılır. Büyük Kanyon'un şöhret olarak gerisinde kalsa da ondan daha güzel olduğu söylenebilir. Kapadokya'dakilere benzeyen peribacaları; kırmızı, beyaz ve turuncu renkli taşlarıyla dünyanın en güzel manzaralarından birini sunar.

7. Cote d'Albatre (Kaymaktaşı Sahili)

Fransa'da 130 kilometre boyunca uzanan mükemmel bir sahil "Kaymaktaşı Sahili". Falez denen denize dik uçurumlar, bu sahilde çizgiler halinde bembeyaz bir görüntüyle karşımıza çıkıyor. Bu güzel manzaraya dünyanın en güzel sahillerinden biri demek yanlış olmaz sanırım.

6. Cehennem Kapısı

İsmine ve fotoğrafına bakıldığında bir volkanın lav gölünü andırsa da bu bir doğalgaz kuyusu. Cehennem Kapısı 1971 yılında doğalgaz kaynakları arayan Rus bilim insanları tarafından bulundu. Kuyunun içerdiği metan gazının çevreye zarar vermemesi amacıyla ateşe verilen kuyu, onlarca yıldır yanmaya devam ediyor.

5. Çizgili Buz Dağları

Antartika'da yer alan bu buz dağları mavi beyaz çizgili manzarasıyla dünyanın en güzel doğa harikası yerlerinden biridir. Bu çizgiler buzlarda oluşan çatlakların eriyen suyla donması şeklinde oluşuyor. Bu donan şeritler kimi yerlerde renkli görüntüsüyle eşsiz ve soğuk bir manzara sunuyor.

4. Zhangye Danxia

Kırmızı kara parkı olarak da bilinen bu doğa harikası yer; insanlar tarafından boyanmış izlenimi uyandırsa da tamamen doğal bir yapı. Milyonlarca yıllık değişimin bir sonucu olarak karşımıza çıkan bu rengarenk doğal güzellik, UNESCO tarafından koruma altına alındı. Her yıl yüzbinlerce turist, renkli kumtaşlarının oluşturduğu bu doğal güzelliği seyretmek için ziyarette bulunuyor.

3. Uçan Gayzer

Gayzerler genel olarak doğa harikası tanımına girse de ABD'de bulunan Uçan Gayzer, bir fantastik film sahnesini anımsatıyor. Jeotermal kaynak aramaları sırasında yanlışlıkla delinen zeminden püsküren mineraller tıpkı bir volkan gibi yükselip birikerek bu doğa harikasını oluşturmuş. Termofilik algler sayesinde ortaya çıkan renkli yapı ise Uçan Gayzer'i etkileyici kılan en önemli faktör.

2. Plitvice Gölleri

Hırvatistan'ın Bosna Hersek sınırına yakın bir bölgede bulunan göller topluluğudur. Farklı boyutlarda toplam 16 gölden oluşan bu doğal birliktelik, Dünya Kültür Mirası listesinde de kendine yer bulmuştur. 16 gölden her biri şelalelerle birbirine bağlanır. Ahşap yürüme yolları, göllerin ve şelalelerin doğal güzellikleriyle muhteşem bir manzara vaadeder.

1. Büyük Mavi Çukur

Belize'de bulunan Büyük Mavi Çukur, özellikle dalış meraklıları için eşsiz bir yer. Dünyanın en iyi dalış yeri sayılan Büyük Mavi Çukur, aynı zamanda dünyanın en güzel yerlerinden biri olarak göze çarpıyor. Bu doğal harikanın milyonlarca yıl önce üzerinde bulunan büyük bir mağaranın çökmesi sonucu oluştuğu tahmin ediliyor. 300 metre çapında ve 125 metre derinliğindeki masmavi gözüyle, dünyanın en güzel doğal harikası olarak listemizde ilk sırada yer alıyor.

Benzer bir listemiz olan Dünyanın En Güzel 10 Şehri yazısını da okumanızı tavsiye ederiz.