5 Ağustos 2018 Pazar

,

Etna Yanardağı Hakkında İlginç Bilgiler

Avrupa’nın en yüksek yanardağı olan Etna Yanardağı, patlamaları ile sürekli gündeme geliyor. Peki Etna Yanardağı nerededir? Aktif bir volkan mıdır? Etna hakkında ilginç bilgileri derledik.


Daha önce Dünyanın En Aktif Yanardağları listemiz ile karşınıza çıkmıştık. Büyük ilgi çeken bu listemizin içerisinde, dünya çapında en çok ilgi çeken aktif volkan, Etna Yanardağı olarak görünüyor. Bu nedenle Etna Yanardağı hakkında ilginç bilgiler konulu bir derleme yaptık. Umarız beğenirsiniz.

Etna nerededir? Etna Dağı, Akdeniz’in en büyük adası olan, İtalya’ya bağlı Sicilya Adası’nda bulunuyor. Avrupa'nın en yüksek yanardağı olan “Mount Etna”, aynı zamanda dünyanın en aktif volkanları arasında yer alıyor. 10,810 metre yüksekliğindeki volkanın aktifliğinin 3500 yıl öncesine dayanan bir geçmişi var.

Her Yıl Patlıyor

Elimizdeki verilere göre 2001 yılından bu yana geçen 17 yılda, 1 yıl hariç her yıl patlamaktadır. Sadece 2007 yılını boş geçen Etna Yanardağı, yüksek seviyede bir faaliyet yaşıyor. Ayrıca her yıl boyunca sadece bir değil, birkaç kez meydana gelen küçük patlamalar yaşanıyor.

Etna patlamaları iki şekilde oluyor. Bunlardan ilki zirve kraterinde diğeri ise yan deliklerinde yaşanan patlamalar olarak biliniyor. En yaygın şekli ise zirvedeki 3 kraterinde meydana gelenler oluyor. Kuzeydoğu, Orta Ve Güneydoğu kraterlerinin sık sık patladığı biliniyor. Ancak yandaki deliklerde yaşanan patlamalar, daha ağır sonuçlara neden oluyor.

etna volcano

Etna Dağı’nın çevresi

Etna Dağı, 1,190km²'lik bir alanı kaplar ve çevresi 93 kilometre uzunluğundadır. Bu büyüklüğü ile İtalya’nın en geniş ikinci dağı olan Vezüv Yanardağı'nın iki katı büyüklüğündedir. Volkanın büyüklüğünden dolayı, Sicilya Adası sakinlerinin yaklaşık dörtte biri Etna Dağı eteklerinde yaşar. Bu turistik bölgeye gelen ziyaretçiler, yıl boyunca volkanda kar bulunması nedeniyle tırmanma ya da kayak sporlarını yapar.

etna volcano

Etna İsminin Anlamı

İddialara göre Etna Yanardağı’nın ismi, Yunanca Aitne kelimesinden gelir. Bu kelime “yanıyorum” anlamına gelmektedir. Yunan mitolojisinde, Ouranos'un kızı (Cennet) ve Ge (toprak) Aitna, yanardağın tanrıçasıydı. Buna ek olarak, Zeus'un dağın altına Typhon adlı yüz başlı bir canavarı gömdüğü ve o huzursuz olduğunda volkanik patlama olduğuna inanılmaktadır.

Roma Ateş Tanrısı

Etna Dağı ile ilgili bir başka efsane, Roma'nın ateş tanrısı Vulcan'ın da burada yaşadığını söyler. Dağın sıcak tabanını metal işlemek için kullanan Ateş tanrısı, silah, demir ve zırh üreticisi olarak kabul edilir. Bu efsaneye göre, Vulcan'ın Jüpiter tarafından bir eşle müjdelendikten sonra aşk ve güzellik tanrıçası Venüs'le evlendi. Vulcan, Venüs’ün kendisini Mars ile aldattığını öğrendiğinde Etna Volkanı’nın tabanında bir demirci inşa eder ve patlamalara neden olur.

Sicilya'da adı Mungibeddu

Etna Dağı, farklı yerlerden ve dillerde farklı isimlerle anılır. İtalya’da, “güzel dağ” anlamına gelen Mongibello veya Montebello denilen volkanın adı, bulunduğu ada olan Sicilya’da biraz daha farklıdır. Buradaki yerliler isimde hafif bir değişiklikle, Mungibeddu olarak yanardağı anar.

Bereketli Toprakları

Yıllarca patlamalar yaşanan Etna’nın çevresi, çok verimli topraklara sahip olmuştur. Turunçgiller, üzüm, hemen hemen tüm sebzelere kadar her şeyi yetiştirmek için mükemmel bir zemin oluşturmuştur. Verimli ve zengin arazisi nedeniyle, Sicilya'nın bitkilerinin neredeyse dörtte üçünün yanardağın çevresinde yetiştiğine inanılmaktadır.

etna volcano

Ölümcül Yanardağ Patlaması

1669 yılının Mart ayında Etna Yanardağı, gürültülü şekilde tepesinde gaz üretmeye başladı. Buna rağmen, Sicilya Adası’nda yaşayanlar yanardağın patlak vereceğine işaretleri görmezden geldi. Üç gün boyunca çevreye yayılan zararlı gazları önceden kestiremediler. Bu süreçte dağın yamaçlarında yaşayan 3000 kişi zehirli gazlar nedeniyle boğularak öldü.

Burada durmayan Etna, bu kez erimiş lavlarını dökmeye başladı. Patlamada yayılan küllerin 160 kilometre uzaktan bile görüldüğü bildirildi. Dağın güney yamacında dökülen lavlar, o dönem 20.000 nüfuslu Catania şehrine ilerlemeye başladı.



Şehirlerini korumaya çalışan Catania halkı, lavları şehirden ve komşu kentlerden Paterno'ya doğru saptırmaya çalıştı. Paterno'da yaşayanlar da bu mücadeleye katıldı. Ancak birkaç hafta süren savaşı Etna kazandı ve lavlar Catania’ya yayılmaya başladı. Şehirde kıyameti yaşatan lavlar 17.000 insanın hayatını kaybetmesine neden oldu.

0 yorum:

Yorum Gönder