Çinliler Neden Yemek Çubukları ile Yer? Yemek Çubuğu Hakkında İlginç Bilgiler

Uzun bir süredir ülkemizde ve dünyanın hemen her medeni ülkesinde yemek yerken çatal ve bıçak kullanılıyor. Ancak bazı ülkelerde farklı araçlarla da yemek yenebiliyor. Bunlardan en çok bilineni Japonya ve özellikle Çin’de kullanılan yemek çubukları olarak göze çarpıyor. Japon çubuğu ya da Çin çubuğu olarak da bilinen chopstick hakkında bilgileri bir araya getiriyoruz.

Chopstick (yemek çubuğu) nedir?

Bu çubuklar yaklaşık 5.000 yıldır Çin’de kullanılıyor. Ancak en eski versiyonları yemek yemek için değil, pişirmek için kullanılırdı. Dallardan yapılan Çin çubukları sıcak su veya kızgın yağ dolu tencerelerin dibine ulaşmak için çok uygundu. Bunlar yaklaşık olarak M.S. 400 - 500 yıllarına kadar sofra aracı olarak kullanılmaya henüz başlanmamıştı.

Çinliler neden çubukla yemek yer?

Bu konuyu etkileyen faktörlerden bir tanesi, ülke çapında yaşanan nüfus patlamasıydı. Bu nüfus artışının bir sonucu olarak, özellikle yemek pişirmek için odun, kömür gibi kaynaklar son derecede azdı. İnsanlar yiyeceklerini küçük parçalara ayırmaya başladılar, böylece daha hızlı pişmesi ve daha az yakacak kullanılması sağlandı.

Yemekler böyle pişirildiğinde ısırmak için çok az şey kaldığından, lokma büyüklüğündeki yemek parçaları sofra bıçaklarını anlamsız kıldı. Daha ucuz malzemelerden ve daha kolay şekilde yapılan çubuklarla yemek için daha uygun bulundu. Böylece yeni bir trend doğdu.

Sofra bıçaklarının Uzakdoğu’daki düşüşü, aynı zamanda vejetaryen olan ünlü düşünür Konfüçyüs'ün öğretilerinden de etkilendi. Konfüçyüs, bıçakla yemek yemeyi doğru bulmuyordu. Onurlu insanların hayvanların katledildiği mezbahalardan ve bıçaklardan uzak durduğunu ifade ediyordu.

Çinlilerin kullanmaya başlamasının ardından yemek çubukları Japonya, Kore ve Vietnam gibi diğer Asya ülkelerine de yayıldı. Ancak Japon çubukları ile Çinlilerin yemek çubukları arasındaki farklar vardır. Tek parça bambudan yapılmanın yanı sıra Japon yemek çubukları aslında sadece dini törenler için kullanıldı. Ancak çubuklar her iki ülkede de popüler olmaya devam etti ve hala tercih edilen araçlar olarak göze çarpıyor.

Bambu çubukların popülerliğine rağmen gümüş çubuklar yiyecek zehirlenmesini önlemek için bazen Çin hanedanı döneminde sarayda kullanıldı. Hanedan üyelerinin zehirlenmesine karşı, toksinle temas ettiğinde siyahlaşan gümüş tercih edildi. Ancak siyanür veya arsenik gibi şeylere dokunduğunda siyaha dönmeyen gümüş; yumurta, soğan gibi zararsız yiyeceklerde siyaha dönüşebiliyordu. 

Yemek çubukları ile pirinç yemek zor görülür ve neden böyle bir aracın kullanıldığı hep merak konusu olmuştur. Ancak aslında burada çubuklar, kaşıktan daha kullanışlı kabul edilir. Asya'da pirinçler sakız gibidir ve küçük ya da orta taneli yetişir. Böylelikle, birbirine hemen yapışır ve çubuklarla kolayca alınır. Bizim kullandığımız pirinçleri bu şekilde tüketmek ise elbette zordur.

Chopstick Hakkında İlginç Bilgiler

Çin tarihinde, üzerinde yazı olan ilk yemek çubukları Yin’in kalıntıları arasında bulunmuştur.

Çin’de bambu ve odundan yapılan çubuklar hala kullanılmaktadır. Ancak Japonya’da bu gelenek sona ermiştir.

Yemek çubuklarının kullanımıyla alakalı olarak Asya ülkelerinde bazı görgü kuralları vardır. Örneğin Çin’de yemeği çubukla karıştırmak, yemeğin içinde gezdirmek, tabağın kenarına çubukla vurmak görgüsüzlük olarak sayılır ve ayıplanır. Ayrıca çubuklar tabağın içinde değil, üzerinde yatay şekilde bırakılmalıdır.

Japon kültüründe çubuklarla başka birinin tabağına yemek koymak, çubukların masanın üstünden geçirilmesi ayıp kabul edilir. Tayvan’da çubukların ağızda usun süre kalması, ısırılması, çorba kasesinden bir şeyler almak için kullanılması kabalıktır. Kore çubukları konusunda da yaşlılardan önce gençlere verilmesi, pirinç yemek için kaşığın tercih edilmesi, kasenin ağıza yaklaştırılması ayıp kabul edilir.